VẬT LÝ TRỊ LIỆU GÃY CỘT SỐNG DO ĐÈ NÉN

Chuyển đến:

• Gãy xương cột sống là gì?
• Nó cảm thấy như thế nào?
• Nó được chẩn đoán như thế nào?
• Làm thế nào một bác sỹ Vật lý trị liệu có thể giúp đỡ?
• Chấn thương hoặc tình trạng này có thể được ngăn chặn?
• Tôi cần loại Vật lý trị liệu nào?
• Đọc thêm.

Gãy xương cột sống do đè nén xảy ra khi các đốt sống (xương cột sống). – Là cấu trúc hình thành cột sống bị sụp đổ hoặc gãy. 

Nguyên nhân phổ biến nhất của gãy xương cột sống do đè nén là do :

• Loãng xương. 
• Chấn thương khác gồm: tai nạn xe máy, xe hơi hoặc trượt ván…
• Nhiễm trùng.
• Ung thư cũng có thể gây ra gãy xương cột sống do đè nén.

Cả nam giới và phụ nữ trên 60 tuổi đều có nguy cơ. Những người có nguy cơ cao bị gãy cột sống do đè nén bao gồm:

• Phụ nữ trên 50 tuổi đã mãn kinh. Điều này là do sự thay đổi nội tiết tố.
• Những người bị gù lưng quá mức.

Khoảng 1,5 triệu case gãy xương cột sống xảy ra mỗi năm đều do loãng xương. Khoảng 25% phụ nữ đã mãn kinh đã bị gãy xương cột sống do xương yếu. Bác sỹ Vật lý trị liệu giúp những người bị gãy xương cột sống giảm đau và cải thiện chức năng tổng thể của họ.

Gãy xương cột sống là gì?

Hai mươi bốn xương đốt sống, tạo nên toàn bộ cột sống, gồm:

•  7 đốt sống cổ (cổ).
• 12 đốt sống ngực (lưng trên và giữa).
• 5 đốt sống thắt lưng (lưng dưới).
• Ngoài ra còn có nhóm xương cùng, cụt ở phía dưới.

Một hoạt động đơn giản như gập người để nâng một vật hoặc xoắn vặn cột sống có thể gây ra gãy xương nén. Ngay cả ho, cười hoặc hắt hơi cũng có thể gây ra gãy xương do đè nén ở người bị yếu xương. Những gãy xương do đè nén nhỏ này có thể khiến cột sống mất chiều cao và sự ổn định theo thời gian. Gãy xương có thể làm suy yếu toàn bộ cột sống.

Gãy xương do đè nén thường làm cho cấu trúc ở phía trước của một đốt sống bị phá vỡ. Phần sau của đốt sống vẫn vững chắc. Sự mất cấu trúc phía trước này làm cho cột sống phía trên lõm về phía trước tạo nên tư thế gù lưng.

Gãy xương cột sống do đè nén cũng có thể được gây ra bởi chấn thương cột sống. Các nguy cơ có thể gây chấn thương cột sống có thể bao gồm:

• Một tai nạn xe máy hay xe hơi.
• Một cú ngã mạnh hoặc ngã từ độ cao hơn 3 mét, tiếp đất trên bàn chân.
• Một vật rơi dọc vào đầu.

Bất kỳ bệnh nhân rơi từ độ cao thẳng đứng dẫn đến gãy xương cột sống hoặc bất kỳ trường hợp gãy xương nào khác rất có thể chỉ ra xương yếu do loãng xương.

Vật lý trị liệu bắt đầu càng sớm càng tốt sau khi gãy xương do đè nén ổn định (theo xác định của bác sĩ). Bác sỹ vật lý trị liệu giúp những người bị gãy xương cột sống do đè nén:

• Giảm các triệu chứng đau lưng của họ.
• Cải thiện tính linh hoạt và sức mạnh cơ của họ.
• Cải thiện tư thế của họ.
• Tăng chức năng tổng thể của họ.
• Giảm nguy cơ té ngã để giúp giảm nguy cơ gãy xương trong tương lai.

Gãy xương đốt sống do đè nén có triệu chứng như thế nào?

Các triệu chứng của gãy xương cột sống do đè nén thường bị bỏ qua. Chúng có thể được loại bỏ như là đau lưng thông thường xảy ra với triệu chứng căng cơ hoặc lão hóa. Khoảng hai phần ba trường hợp gãy xương do đè nén của cột sống không được điều trị. Nếu bệnh nhân bị gãy xương cột sống, bệnh nhân có thể gặp:

• Đau lưng xảy ra đột ngột hoặc xấu đi theo thời gian.
• Đau hoặc tê ở chân.
• Đau lưng trở nên tồi tệ hơn khi đứng và đi lại.
• Đau đớn khi ho, hắt hơi, cười hoặc thở sâu.
• Đau lưng mà cải thiện khi nằm xuống.
• Đau và khó khăn khi cúi người hoặc xoắn.
• Đau trên một khu vực cụ thể của cột sống.
• Một tư thế cúi xuống.
• Mất chiều cao tổng thể.

Trong trường hợp nghiêm trọng, những người bị gãy xương cột sống có thể có:

• Đi lại khó khăn.
• Mất kiểm soát ruột và/hoặc bàng quang.
• Mất có khả năng di chuyển chân (liệt).

Gãy xương đốt sống do đè ép được chẩn đoán như thế nào?

Bác sĩ có thể yêu cầu một hoặc nhiều xét nghiệm để xác định xem có xảy ra gãy xương cột sống hay không. Chúng có thể bao gồm:

• X-quang cột sống.
• Chụp X-quang góc nhìn đặc biệt (Đánh giá gãy xương đốt sống).
• Kiểm tra mật độ xương để đo độ dày của xương.
• CT scan hoặc hình ảnh MRI (trong trường hợp chấn thương nặng).

Vật lý trị liệu có thể giúp đỡ gì?

Bác sỹ vật lý trị liệu sẽ thực hiện đánh giá đầy đủ. Họ sẽ thu thập thông tin về lịch sử y tế trong quá khứ, thuốc bệnh nhân có thể đang dùng và các triệu chứng hiện tại. Các hoạt động thường xuyên hàng ngày và chế độ tập luyện sẽ được thảo luận. Bác sỹ vật lý trị liệu sẽ sử dụng thông tin này để thiết lập một kế hoạch điều trị cụ thể cho nhu cầu và mục tiêu cá nhân.

Khi bệnh nhân gặp phải gãy xương cột sống do đè nén, điều rất quan trọng là bắt đầu tập vật lý trị liệu ngay lập tức. Nếu bệnh nhân quá đau đớn để đi đến một phòng khám ngoại trú, bệnh nhân có thể được chăm sóc tại nhà hoặc bắt đầu tập vật lý trị liệu trong bệnh viện. Bác sỹ vật lý trị liệu sẽ ngay lập tức hướng dẫn bệnh nhân các biện pháp an toàn để bảo vệ cột sống. Nếu cần, bệnh nhân có thể mạng đai cột sống để được hỗ trợ thêm.

Bác sỹ vật lý trị liệu cũng sẽ thực hiện kiểm tra thể chất cho cột sống. Họ có thể chạm vào những nơi dọc theo cột sống để xác định vị trí của bất kỳ khu vực đau hoặc khó chịu, và kiểm tra cử động cột sống. Họ sẽ kiểm tra sức mạnh cơ ở cột sống, chân và vai và kiểm tra sự thăng bằng.

Phẫu thuật.

Gãy xương do đè nén hiếm khi cần phẫu thuật. Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, bác sĩ phẫu thuật có thể thực hiện thủ thuật (đốt sống) tiêm xi măng y tế vào đốt sống bị sụp để cung cấp sự ổn định cho cột sống.

Có thể mất vài tuần hoặc vài tháng để gãy xương cột sống để chữa lành. Trong quá trình chữa bệnh, bác sĩ có thể khuyên bệnh nhân:

• Đeo nẹp lưng.
• Dùng thuốc đẩy nhanh tiến trình lành xương.
• Giảm mức độ hoạt động tổng thể trong một thời gian ngắn.
• Tránh các hoạt động mạnh, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của gãy xương.

Trong giai đoạn bệnh nhân chữa lành và hoạt động bị hạn chế, các cơ lõi, hông và lưng có thể trở nên yếu. Các cơ yếu này có thể gây khó khăn cho việc tiếp tục các hoạt động thường xuyên. Nó cũng có thể làm tăng nguy cơ té ngã. Điều quan trọng là giúp cơ thân mình và vùng chân khỏe mạnh khi bệnh nhân lành. Bác sỹ Vật lý trị liệu có thể giúp đỡ.

Điều trị vật lý trị liệu có thể bao gồm:

Giảm đau.

 Bác sỹ vật lý trị liệu có thể sử dụng các phương pháp điều trị, kỹ thuật khác nhau và liệu pháp bằng tay (vận động trị liệu) để kiểm soát và giảm đau. Những phương pháp điều trị này có thể giúp bệnh nhân tránh được nhu cầu dùng thuốc giảm đau, bao gồm cả opioids.

Hướng dẫn vận động.

 Bác sỹ vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn cho bệnh nhân những động tác và bài tập nào nhẹ nhàng thực hiện. Tránh một số cử động nhất định sẽ thúc đẩy chữa lành và giúp ngăn ngừa gãy xương trong tương lai hoặc sụp đổ của đốt sống.

Bài tập linh hoạt.

 Bác sỹ vật lý trị liệu có thể hướng dẫn cho bệnh nhân các bài tập vận động cột sống nhẹ nhàng cho cột sống cổ, ngực và thắt lưng, và các vùng hông và vai.

Tăng cường sức mạnh cơ. 

Bác sỹ vật lý trị liệu sẽ thiết lập các bài tập nhẹ nhàng để giúp kích thích gia tăng mật độ xương và làm thẳng đường cong của lưng giữa. Chúng có thể bao gồm các hoạt động tăng cường sức mạnh cơ trên và dưới cơ thể, cơ bụng và lưng.

Duy trì tư thế tốt cho cột sống.

 Bác sỹ vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn bệnh nhân cách duy trì tư thế tốt và tư thế cột sống an toàn. Điều này sẽ bảo vệ các đốt sống khỏi căng thẳng quá mức khi bệnh nhân ngồi, đứng, đi bộ - và ngay cả khi bệnh nhân ngủ. Bệnh nhân cũng sẽ học cách thích hợp để thực hiện các nhiệm vụ tại nhà, chẳng hạn như cúi người và nâng vật nặng.

Phòng ngừa té ngã.

 Bác sỹ vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn bệnh nhân các bài tập để cải thiện thăng bằng và đi bộ ổn định để ngăn ngừa té ngã. Bệnh nhân có thể được hướng dẫn sử dụng xe tập đi hoặc gậy để được hỗ trợ tạm thời khi bệnh nhân hồi phục. Bệnh nhân có thể học cách tập các bài tập nhẹ nhàng trên nhiều bề mặt. Bệnh nhân cũng sẽ học cách thay đổi một số vật dụng trong nhà của mình để an toàn hơn và giảm nguy cơ bị ngã.

Chương trình tập luyện tại nhà. 

Bác sỹ vật lý trị liệu sẽ thiết lập một chương trình tập luyện tại nhà được cá nhân hóa dành riêng cho bệnh nhân. Tiếp tục chương trình tại nhà sau khi bệnh nhân đã hoàn thành các buổi vật lý trị liệu chính thức sẽ giúp cơ mạnh hơn và tránh chấn thương thêm.

Chấn thương hoặc tình trạng này có thể được ngăn chặn?

Có một số cách để ngăn ngừa gãy xương cột sống. Các bác sỹ Vật lý trị liệu khuyên bệnh nhân:

• Duy trì tư thế thích hợp và cơ học cơ thể khi thực hiện các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
• Tránh gập người về phía trước và xoắn sâu hoặc cử động quá nhanh và đột ngột của cột sống trong các hoạt động và bài tập hàng ngày. Bác sỹ vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn cho bệnh nhân những động tác và bài tập phù hợp để thực hiện để giúp bệnh nhân an toàn.
• Giảm nguy cơ té ngã. Bác sỹ vật lý trị liệu có thể đề nghị sửa đổi tại nhà và các bài tập cân bằng.
• Tập luyện thường xuyên. Bao gồm các hoạt động chịu sức, chẳng hạn như đi bộ và sử dụng tạ nhẹ.
• Bỏ thuốc lá. Nó làm chậm quá trình lành thương.
• Giữ mức tiêu thụ rượu vừa phải, vì nó làm suy yếu sự thăng bằng.
• Chế độ ăn uống cân bằng để tăng cường sức khỏe của xương.
• Uống bổ sung canxi và vitamin D theo khuyến nghị của bác sĩ.

Đọc thêm.

Các bài viết sau đây cung cấp một số bằng chứng khoa học tốt nhất liên quan đến điều trị vật lý trị liệu gãy xương cột sống.

Sự khác biệt giới tính để đáp ứng với tập luyện cụ thể . Tóm tắt bài viết trong PubMed.

Mục tiêu tập luyện tăng cường tập luyện và chương trình đào tạo tư thế để giảm quá ưỡn cột sống ở người cao tuổi: Tóm tắt bài viết trong PubMed.

 Tóm tắt bài viết trong PubMed.

 Tóm tắt bài viết trong PubMed.

Tập luyện cho bệnh nhân bị loãng xương: quản lý gãy xương nén đốt sống và phòng ngừa té ngã. Tóm tắt bài viết trong PubMed.

 Tóm tắt bài viết trong PubMed.

 Thay đổi tư thế uốn cong, suy yếu cơ xương và hoạt động thể chất sau khi tập luyện ở phụ nữ lớn tuổi sống trong cộng đồng. Tóm tắt bài viết trong PubMed.

Tóm tắt bài viết trong PubMed.

Gãy xương do nén cột sống: lựa chọn hiện tại và cân nhắc điều trị. Tóm tắt bài viết trong PubMed.

Phục hồi chức năng cơ xương trong bệnh loãng xương:  Tóm tắt bài viết trong PubMed.

 Gãy xương do đè nén ở người cao tuổi.  Tóm tắt bài viết trong PubMed.